เมื่อความทรงจำในอดีตมีค่ายิ่งกว่าสิ่งใด ที่แห่งนี้จึงเป็นเหมือนลิ้นชักใบใหญ่ที่เก็บกักความทรงจำอันล้ำค่านั้นไว้ ผ่านการเก็บรวบรวมโบราณวัตถุและศิลปวัตถุต่าง ๆ ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงความยิ่งใหญ่ของอาณาจักรล้านนาในอดีต พิพิธภัณฑ์อูบคำนั้น ก่อตั้งขึ้นโดยอาจารย์จุลศักดิ์ สุริยะไชย ซึ่งคำว่า อูบคำ เป็นชื่อที่มาจาก “อูบทองคำ” ที่ท่านได้รับเป็นมรดกตกทอดจากบิดา ผู้สืบเชื้อสายมาจากเจ้านครลำปางในช่วง พ.ศ. 2275-2301 อาจารย์ได้สังเกตว่ามีชาวต่างชาติเดินทางเข้ามาอำเภอแม่สายและกว้านซื้อข้าวของโบราณต่าง ๆ เป็นจำนวนมาก ทั้งเครื่องเขิน ผ้าเก่า เป็นต้น ซึ่งอาจทำให้คนรุ่นหลังไม่ได้ชื่นชม ท่านจึงได้สร้างพิพิธภัณฑ์ขึ้น และรวบรวมข้าวของเครื่องใช้ของสมาชิกในราชวงศ์ เครื่องเขิน เครื่องเงินต่าง ๆ รวมทั้งในราชสำนักคุ้มเจ้าต่าง ๆ เช่น คุ้มเจ้าแพร่ คุ้มเจ้าน่าน เป็นต้น โดยตัวอย่างโบราณวัตถุที่น่าสนใจได้แก่ พระราชบัลลังก์ของกษัตริย์ไตเหนือ ผ้าทอในราชสำนัก ซึ่งล้วนแล้วแต่เป็นศิลปะที่ประณีตละเอียดอ่อนและสะท้อนจิตวิญญาณ ของภาคเหนือได้อย่างละเมียดละไม ปัจจุบันที่นี่เปิดให้ประชาชนทั่วไป นักเรียนนักศึกษา ได้เข้ามาค้นคว้าหาความรู้เพื่อสร้างจิตสำนึกและความภาคภูมิใจในแผ่นดินเกิดของตน เปิดบริการทุกวัน 08.00 น.-18.00 น. ค่าเข้าชมคนไทยผู้ใหญ่ 200 บาทเด็ก 100 บาท ส่วนชาวต่างชาติผู้ใหญ่ 300 บาท เด็ก 200 บาท ติดต่อสอบถามเพิ่มเติม โทร. 0 53713349 และ 08 1992 0342 เว็บไซต์ www.oubkhammuseum.com
